De digitale transformatie dendert door. Het bekendste voorbeeld daarvan is ChatGPT, de chatbot die door het gebruik van kunstmatige intelligentie hele werkstukken kan opleveren. Alhoewel zeer vernuftig, is dit voor deskundigen nog maar het begin van wat kunstmatige intelligentie kan opleveren. Eduardo Neves, Chief Technology Officer van Funda, noemt het knap dat OpenAI uit miljoenen en miljoenen datapunten op basis van vragen een tekst kan maken. Maar conceptueel is het wat hem betreft nog eenvoudig. Hij is meer onder de indruk van DALL-E dat met kunstmatige intelligentie beelden kan creëren. Dus video’s, foto’s en zelfs kunstwerken. Om nog maar te zwijgen over deep fakes die op basis van miljoenen beelden een akelig echte reconstructie van de werkelijkheid kunnen maken. Wie weet er straks nog of hij echt diegene op MS Teams tegenover zich heeft die hij zegt te zijn?
Miljoenen datapunten
De voordelen zijn er ook. Wie tienduizenden of miljoenen datapunten aan elkaar weet te knopen, kan een welhaast een oneindige bron gebruiken. Dat is bijvoorbeeld nodig om slimme auto’s nog slimmer te maken. Zodat ze elke situatie die ze in het dagelijks leven tegenkomen zelfrijdend tegemoet kunnen gaan. Omdat ze telkens via internet vergelijkingen trekken met andere datapunten om de juiste gang van die situatie te checken. Daarvoor is dan wel een razendsnelle verbinding nodig. Net zoals een programma via deep learning, door blootstelling aan een enorme database aan video’s en foto’s van honden, zelf kan weten wat een hond zou moeten voorstellen. En ook welk soort. Dat wil nog niet zeggen dat de computer iets als empathie kan tonen voor de hond. Of de situatie van de hond kan inschatten. Nee, nog niet…
Onvoorziene omstandigheden
Zoals met alle technologische mogelijkheden: in verkeerde handen kan het dodelijk zijn. In het geval van Defensie letterlijk. CIO Jeroen van der Vlugt houdt dan ook exact de laatste stand van zaken van de technologie in de gaten. “Slecht ontworpen, misbruikt of gehackt, vormt AI een veiligheidsrisico”, stelt Van der Vlugt. Maar we hoeven ons maar tot op zekere hoogte bezorgd te maken. Want: “AI blijft foutgevoelig. Je kunt software maar tot op zekere hoogte programmeren. Zelfrijdende auto’s doen het bijvoorbeeld prima op een meer overzichtelijke weg, maar met onvoorziene situaties weten ze zich geen raad.”
Niet naïef over keerzijde
Ik voeg daar zelf achteraan dat kunstmatige intelligentie weliswaar ongekende mogelijkheden opent, maar dat we niet te naïef moeten zijn over de keerzijde. Wat gebeurt er als een totalitaire overheid de gegevens van je geolocatie gebruikt om te controleren waar je naartoe gaat en met wie je omgaat? Die situatie lijkt in China dichterbij dan ooit. Wat gebeurt er als een medische site op basis van je ziekteverleden een verkeerde diagnose stelt? Om maar enkele voorbeelden te noemen. Daarbij komt dat kunstmatige intelligentie een enorme rekenkracht en daarmee bakken energie vraagt. De intelligentie moet al die datapunten bij langs om tot een slim beeld of antwoord te komen. Het denken over de duurzaamheid daarvan is nog maar net begonnen. Hoe kunnen we al die datacenters duurzamer maken? Hoe maken we kunstmatige intelligentie zo slim dat deze minder energie verbruikt? Natuurlijk, uw oude computers recyclet u wel, maar denk u ook aan al die nutteloze bestanden die niets staan te doen in de cloud? Kunt u wellicht cloudruimte opzeggen omdat dat nu eenmaal energie verbruikt?. De trein van de digitale transformatie dendert door. Dat moet ook. Maar mag het alstublieft dan wel wat duurzamer?
Ronald Bruins, hoofdredacteur Tech for Executives
